“De combinatie van vocht en chloride in de gewapende betonconstructie kan zorgen voor chloride geïnitieerde wapeningscorrosie”, begint Robin Hartmann, directeur-eigenaar van Adviesburo Bejan Bouw & BetonTechniek. “Door de corrosie wordt de diameter van de wapening kleiner en dus ook de draagkracht. Bij putcorrosie kan er sprake zijn van plaatselijke afname van de wapeningsdiameter, soms wel tot 30% van de doorsnede. De meeste problemen worden veroorzaakt doordat bewoners in tijden van vorst gladheid op balkons en galerijen bestrijden met strooizouten. Maar in de jaren zestig en zeventig zijn ook chloridezouten ingemengd in de betonconstructie als verhardingsversneller. Al deze gebouwen zijn op leeftijd en we gaan nu een piek zien in de problematiek.”
De meeste betonconsoles zijn uitgevoerd als monoliet uitkragende balken die zijn verbonden aan binnenwanden of de binnenconstructie. Hartmann: “De hoofdwapening van consoles ligt bovenin, het grootste moment bevindt zich op circa een derde van de uitkragende lengte vanuit de buitenmuur. Juist op die locatie is de indringing van vocht en chloriden het grootst omdat water zich naar de gevel toe beweegt. Veel schades zijn te wijten aan achterstallig of onvoldoende onderhoud en daardoor in feite onnodig. Een woningcorporatie of Vereniging van Eigenaren die hierop bezuinigt, kan juist tegen enorme herstelkosten in de toekomst aanlopen. Voorkomen is ook hier beter dan genezen. Met periodiek onderhoud en tijdige vervanging van de niet goed functionerende dilatatievoegen en afwerklagen kan de indringing van hemelwater en dooizouten simpel worden tegengegaan.”
Veel schades zijn te wijten aan achterstallig of onvoldoende onderhoud en daardoor in feite onnodig.
Boorproeven
Om erachter te komen in welke condities consoles van een gebouw verkeren, is onderzoek nodig. “Adviesburo Bejan voert onder andere inspecties en onderzoeken uit, inventariseert de problematiek, geeft advies voor herstel en houdt indien gevraagd ook toezicht bij de uitvoering”, vervolgt Hartmann. “Consoles inspecteren is in principe niet eenvoudig, aangezien je er van bovenzijde niet bij kunt komen. Daarom maken wij steekproefsgewijs in verschillende zones boorgaten in combinatie met wapeningsscans, zodanig dat wij de wapening niet raken. Uit ons materiaalonderzoek blijkt dan de ernst van de problematiek. Het kan zijn dat er sprake is van de aanwezigheid van chloriden, zonder veiligheidsrisico, dan kan het bijvoorbeeld raadzaam zijn om de betonconstructie te beschermen met kathodische bescherming. Is de draagkracht aangetast, dan wordt met een constructeur een vervolgtraject uitgezet. Dat kan bestaan uit het inboren van extra wapening of een andere versterking.”
De hoofdwapening van consoles ligt bovenin, het grootste moment bevindt zich op circa een derde van de uitkragende lengte vanuit de buitenmuur.
Niet wachten
Belangrijk is volgens Hartmann dat gebouw-eigenaren en gebouwbeheerders bewuster worden van de risico’s met betonnen consoles. “Geld speelt een grote rol. Woningbouwverenigingen zijn beter in staat om problemen aan te pakken en onderhoudsprogramma’s op te zetten. Verenigingen van Eigenaren hebben soms financieel minder slagkracht. Laat dat geen reden zijn om te wachten op de dag dat de landelijke pers bericht dat er weer een balkon naar beneden is gestort.”
